Privacy Overview
This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Always Active
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. These cookies ensure basic functionalities and security features of the website, anonymously.
Functional cookies help to perform certain functionalities like sharing the content of the website on social media platforms, collect feedbacks, and other third-party features.
Performance cookies are used to understand and analyze the key performance indexes of the website which helps in delivering a better user experience for the visitors.

No cookies to display.

Analytical cookies are used to understand how visitors interact with the website. These cookies help provide information on metrics the number of visitors, bounce rate, traffic source, etc.
Advertisement cookies are used to provide visitors with relevant ads and marketing campaigns. These cookies track visitors across websites and collect information to provide customized ads.
Other uncategorized cookies are those that are being analyzed and have not been classified into a category as yet.
Skip to content Skip to main navigation Skip to footer

Llangollen lle mae Cymru’n Croesawu’r Byd

Yr wythnos hon rydym am eich cyflwyno i dref hardd Llangollen. Ymhen mis, dyma fydd y lle i fod, wrth iddi groesawu’r byd i Eisteddfod Gerddorol Ryngwladol Llangollen.  Dechreuodd yn 1947 gyda’r weledigaeth y gallai’r hen draddodiad eisteddfodol Cymreig fod yn fodd i wella clwyfau’r Ail Ryfel Byd, drwy hybu heddwch parhaol. Mae cystadleuwyr bellach yn teithio yno o bob rhan o’r byd i gymryd rhan.  Mae eleni yn arbennig o gyffrous gydag amrywiaeth o berfformwyr enwog yn darparu adloniant ar bob noson o’r wythnos.

Llangollen Pavilion
Pafiliwn Llangollen

Cychwynnodd ein taith i mewn i Langollen o ddyffryn Ceiriog ac wrth i ni deithio i lawr yr allt serth ar hyd y lonydd coediog yng ngolau’r haul, daeth yr olygfa fwyaf godidog o Langollen i’r amlwg yn dangos haenau ar haenau o hanes.  O ddechrau’r 13eg ganrif mae Castell Dinas Bran yn sefyll dros y dref i darren galchfaen Eglwyseg sy’n codi’n uchel dros y mynydd grug y tu ôl iddo.  Mae’r calchfaen carbonifferaidd, a elwir yn lleol yn Panorama, tua 330 miliwn o flynyddoedd oed, ac mae braciopodau ffosil a chwrelau i’w canfod yno.

Dinas Brân Castle, Llangollen
Castell Dinas Brân, Llangollen
Llangollen Golf Course
Cwrs Golff Llangollen gyda darren calchfaen yn y cefndir

Wrth yrru’n is i mewn i Langollen ar hyd Heol y Bryn, cyn i ni gyrraedd y ffordd a elwir yn lleol yn Grapes Hill, awn heibio mynedfa Plas Newydd.  Dechreuodd y tŷ a’r gerddi hardd hwn ei fywyd fel bwthyn, cyn cael ei drawsnewid yn ‘ffantasi’ gothig gan ei drigolion enwocaf – ‘Boneddigesau Llangollen’. Gadawodd y Fonesig Eleanor Butler a Miss Sarah Ponsonby Iwerddon yn 1778 i sefydlu cartref ym Mhlas Newydd am hanner canrif.  Roeddent yn enwog am eu gwisg anarferol yn ogystal â’u cartref hynod, a chawsant westeion nodedig gan gynnwys Dug Wellington, Wordsworth, Shelley, Syr Walter Scott, a Josiah Wedgewood. Mae ymwelwyr yn dal i gael eu swyno, ac adolygiadau Trip Advisor yn nodi ‘Unigryw ac yn werth ymweld ag o’, ‘Darlun Syfrdanol’ a ‘Bythgofiadwy’.

Plas Newydd House and Tearooms in Llangollen
Plas Newydd a Ystafelloedd te Llangollen

Mae Llangollen mewn Ardal o Harddwch Naturiol Eithriadol, ac mae’n hawdd gweld pam. Mae yna haen o niwl sy’n gorwedd o amgylch yr ardal goediog y tu hwnt i brysurdeb y dref, sy’n rhoi awyrgylch dyffryn alpaidd iddi.  Mae dyfroedd gwyllt hardd yr afon Dyfrdwy yn nodwedd fawr sy’n croesi’r bont o’r 16eg ganrif, un o saith rhyfeddod Cymru. Oddi yma gallwch weld Rheilffordd Treftadaeth Llangollen i Gorwen, a ddechreuwyd gan grŵp o wirfoddolwyr yn 1975, yn raddol ffurfio’r atyniad eithriadol a welwch heddiw. 

Llangollen Railway
Llangollen Railway

Os cerddwch ychydig bach oddi yma i fyny Wharf Hill, gallwch ddal ’cwch camlas wedi dynnu gan geffyl sydd wedi bod yn weithredol ar hyd y gamlas ers 1884.  Ffordd wirioneddol ymlaciol i fwynhau’r ddyfrffordd sy’n rhan o’r gamlas syfrdanol 11 milltir o hyd a chefn gwlad sy’n ymestyn dros ddwy wlad, ar hyd traphontydd dŵr, twneli a thraphontydd Safle Treftadaeth y Byd Traphont Ddwr a Chamlas Pontcysyllte.

Cwch camlas ar Gamlas Llangollen

Fel y gallwch ddychmygu mae Llangollen yn lle gwych ar gyfer antur.  Ar Parade Street, fe welwch Bearded Men Adventures sy’n cynnig gweithgareddau fel rafftio dŵr gwyn, canŵio ar y draphont ddŵr, cerdded hafnau, tiwbiau afon, saethyddiaeth a thaflu bwyeill a mwy. Gweithgareddau diwrnod llawn a hanner diwrnod, anturiaethau aml-ddiwrnod a phartïon plu a cheiliog (nid yw barf yn orfodol!) Drws nesaf mae Drosi bikes , canolfan feicio gymunedol yn Llangollen, gyda chenhadaeth i leihau gwastraff drwy greu beiciau ac e-feiciau unigryw, ymarferol a hwyliog.  Maent yn gwerthu, trwsio a llogi beiciau ac e-feiciau. Ar yr un stryd fe welwch Amgueddfa Llangollen , sy’n cynnig arddangosfeydd gwybodaeth craff am hanes Llangollen.

Mae Llangollen yn gartref i siopau annibynnol gwych a chaffis, bwytai a thafarndai.  I gael mwy o wybodaeth, ymwelwch â’r Ganolfan Groeso ar Heol y Castell, sydd wedi’i lleoli yn yr Hen Gapel drws nesaf i Neuadd y Dref. Lle gallwch archebu llety, cynllunio llwybrau a theithlenni, archebu tocynnau ar gyfer digwyddiadau cenedlaethol a lleol yn ogystal â dod o hyd i wybodaeth am leoedd i ymweld â nhw, pethau i’w gwneud, llefydd i fwyta.  Mae ganddynt hefyd oriel hardd ar gyfer artistiaid lleol, crefftau, mapiau, canllawiau a llyfrau.

Canolfan Groeso Llangollen

Gallwch lawrlwytho Llwybr Tref Llangollen yma gyda map defnyddiol.